Özelge: Manyetik kart kullanılarak yapılan teslimlerde KDV
uygulaması ve belge düzeni.
Sayı:
11395140-019.01-1315
Tarih:
02/05/2014
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü
Sayı : 11395140-019.01-1315 02/05/2014
Konu : Manyetik kart kullanılarak yapılan teslimlerde KDV
uygulaması ve belge düzeni.
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzla; Kurumunuzun, bireysel ve kurumsal müşterilere olan
satışları arttırmak için para yüklemesi yapılan manyetik kart ile satış yapmayı planladığı,
- Manyetik kartların, müşteri tarafından sadece ... kahve mağazalarında satışı yapılan %8
veya %18 oranlarında katma değer vergisine (KDV) tabi ürünlerin alımında kullanılacağı,
- Bireysel müşteriler ile ilgili olarak; karta yapılan yükleme sonrası tahsil edilen tutarlar için,
henüz bir mal veya hizmet teslimi olmaması dolayısıyla Kurumunuz tarafından, müşteriye tahsilat
makbuzu verileceği, kartın kullanımından sonra ise yapılan alışveriş karşılığı olmak üzere faturanın
düzenleneceği,
- Manyetik karta 100 TL yüklendiğinde bu işlem karşılığında müşteriye Kurumunuz
tarafından tahsilat makbuzu verileceği, tahsil edilen tutarın Kurumunuz avans hesaplarında takip
edileceği, söz konusu kart ile ... kahve mağazalarında %8 veya %18 KDV uygulanan ürünlerden 20
TL'lik alış yapıldığında KDV'li fatura düzenleneceği ve kart içinde kalan 80 TL tutarın ise sonraki
kullanıma kadar bekletileceği, karta yüklenen tutarın tüketilmesi için geçerlilik tarihinin kart
üzerinde belirtileceği,
- Kurumsal müşterilerin, kendi müşterilerine ya da personeline hediye amaçlı yükleme
talebinin olması durumunda söz konusu firmaların, karta yükletilen tutarları kayıtlarında gider
olarak göstermek isteyecekleri ve bunun için Kurumunuzdan karta yüklenilen tutarlar için fatura
talep edecekleri, ancak kart satışı sonrası, kartın hediye olarak verileceği nihai tüketici tarafından
hangi dönemde kullanacağı bilinmediği için kesilmesi istenen faturanın gelirinin ne zaman
oluşacağına dair tereddüt oluştuğu, ayrıca yapacakları alışverişlerde hangi ürünün (%8 veya %18
KDV) satın alınacağının belli olmayacağı,
Bu durumda, kurumsal müşterilerin talepleri doğrultusunda karta yükleme yapıldığında,
müşterinin (kurumsal) fatura talebi üzerine, hediye kartlarının teslimini belirten KDV'siz fatura
düzenleneceği ve avans hesaplarında izleneceği, nihai tüketiciye kart tesliminde ise KDV'li fatura
düzenlenmesinin planlandığı belirtilerek; düzenlenen faturanın tekrar gider olarak kullanımının
önlenmesi için uygulamanın nasıl olması gerektiği hususunda Başkanlığımız görüşü talep
edilmektedir.
1- VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN:
213 Sayılı Vergi Usul Kanununun 229 uncu maddesinde fatura, satılan mal veya yapılan iş
karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar
tarafından müşteriye verilen ticarî vesika olarak tanımlanmış, aynı Kanunun 230, 231 ve 232 nci
maddelerinde ise faturaya ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.
Bu itibarla;
- Para yüklemesi yapılan manyetik kartları müşterilerinize teslim ettiğinizde, tarafınızca bir
mal teslimi veya hizmet ifası söz konusu olmadığından müşteriler adına vergi mevzuatına göre
fatura düzenlenmeyecektir. Söz konusu teslim karşılığında bilgi amaçlı olarak Vergi Usul
Kanununda sayılan belgeler dışında bir belge düzenlenmesi ise mümkündür.
- Kurumunuzca nihai tüketicilere teslim edilen söz konusu manyetik kartların yine nihai
tüketiciler tarafından kullanılması suretiyle firmanızdan mal veya hizmet satın alınması halinde
nihai tüketici adına fatura veya ödeme kaydedici cihaz fişi düzenlenmesi gerekmektedir.
- Kurumunuzca gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerine teslim edilen manyetik kartların,
söz konusu mükellefler tarafından nihai kullanıcılara teslimi sonrasında bu kişiler tarafından
kullanılmasını müteakip, faturanın manyetik kartın teslim edildiği gelir veya kurumlar vergisi
mükellefi adına düzenlenmesi gerekmektedir.
2- KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde, kurumlar vergisinin,
mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve
safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin
uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Gelir Vergisi Kanununun "Bilanço Esasında Ticari Kazancın Tespiti" başlıklı 38 inci
maddesinde; bilanço esasına göre ticari kazancın, teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi
sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müspet fark olduğu, bu dönem zarfında sahip veya
sahiplerce işletmeye ilave olunan değerlerin bu farktan indirileceği, işletmeden çekilen değerlerin
ise farka ilave olunacağı, ticari kazancın bu suretle tespit edilmesi sırasında Vergi Usul Kanununun
değerlemeye ait hükümleri ile bu Kanunun 40 ve 41 inci maddeleri hükümlerine uyulacağı hüküm
altına alınmıştır. Aynı Kanunun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde ise,
ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin safi kazancın
tespitinde indirilmesinin kabul edileceği hükme bağlanmıştır.
Ticari kazancın tespitinde "tahakkuk esası ilkesi" ve "dönemsellik ilkesi" olmak üzere iki
temel ilke geçerlidir. Tahakkuk esası ilkesinde, gelir veya giderin miktar ve mahiyet itibarıyla
kesinleşmiş olması yani geliri veya gideri doğuran işlemin tekemmül etmesinin yanı sıra miktarının
ve işlemden kaynaklanan alacağın veya borcun ödeme şartlarının da belirlenmiş olması gereklidir.
Dönemsellik ilkesi ise, bu gelir veya giderin ilgili olduğu döneme intikalinin gerektiğini ifade
etmektedir. Ayrıca "dönemsellik" kavramı gereği işletmeler, gelir ve giderlerini tahakkuk esasına
göre muhasebeleştirmek, hasılat, gelir ve karlarını aynı döneme ait maliyet, gider ve zararlarla
karşılaştırmak durumundadırlar.
Bu hüküm ve açıklamalara göre;
- Para yüklemesi yapılan manyetik kartların müşterilerinize teslim edilmesi durumunda,
tarafınızca bir mal teslimi veya hizmet ifası söz konusu olmadığından müşteriler adına fatura
düzenlenmeyecek ve bu tutarlar avans olarak değerlendirileceğinden gelir hesapları ile
ilişkilendirilmeyecektir.
- Kurumunuzca, nihai tüketicilere teslim edilen söz konusu manyetik kartların yine nihai
tüketiciler tarafından kullanılması suretiyle firmanızdan mal veya hizmet satın alınması halinde
nihai tüketici adına fatura veya ödeme kaydedici cihaz fişi düzenlenecek ve bu tutarlar gelir olarak
dikkate alınacaktır.
- Kurumunuzca gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerine teslim edilen manyetik kartların,
söz konusu mükellefler tarafından nihai kullanıcılara teslimi sonrasında bu kişiler tarafından
kullanılmasını müteakip, faturanın manyetik kartın teslim edildiği gelir veya kurumlar vergisi
mükellefi adına düzenlenmesi ve bu tutarların kurum kazancına dahil edilmesi gerekmektedir.
3- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:
3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun;
- 1/1 inci maddesinde Türkiye'de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti
çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV'ye tabi olduğu,
- 2/1 inci maddesinde; teslimin bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya onun adına
hareket edenlerce, alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesi olduğu, bir malın alıcı veya
onun adına hareket edenlerin gösterdiği yere veya kişilere tevdii edilmesinin de teslim sayılacağı,
- 4/1 inci maddesinde; hizmetin, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan
işlemler olduğu, bu işlemlerin bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak,
temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt
etmek gibi, şekillerde gerçekleşebileceği,
- 10 uncu maddesinin (a) bendinde; vergiyi doğuran olayın, mal teslimi ve hizmet ifası
hallerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması ile (b) bendinde; malın tesliminden veya hizmetin
yapılmasından önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen
miktarla sınırlı olmak üzere fatura ve benzeri belgelerin düzenlenmesi ile (c) bendinde; kısım kısım
mal teslimi veya hizmet yapılması mutad olan veya bu hususlarda mutabık kalınan hallerde, her bir
kısmın teslimi veya bir kısım hizmetin yapılması anında meydana geleceği
hüküm altına alınmıştır.
Bu hükümlere göre;
- Para yüklemesi yapılan manyetik kartların müşterilerinize teslim edilmesi durumunda,
tarafınızca bir mal teslimi veya hizmet ifası söz konusu olmadığından müşteriler adına fatura
düzenlenmeyecek ve bu tutarlar avans olarak değerlendirileceğinden katma değer vergisi
hesaplanmayacaktır.
- Kurumunuzca, nihai tüketicilere teslim edilen söz konusu manyetik kartların yine nihai
tüketiciler tarafından kullanılması suretiyle firmanızdan mal veya hizmet satın alınması halinde
nihai tüketici adına fatura veya ödeme kaydedici cihaz fişi düzenlenecek ve mal veya hizmetin tabi
olduğu oranda KDV hesaplanacaktır.
- Kurumunuzca gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerine teslim edilen manyetik kartların,
söz konusu mükellefler tarafından nihai kullanıcılara teslimi sonrasında bu kişiler tarafından
kullanılmasını müteakip, faturanın manyetik kartın teslim edildiği gelir veya kurumlar vergisi
mükellefi adına düzenlenmesi ve mal veya hizmetin tabi olduğu oranda KDV hesaplanması
gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
.